กล่าวมงคลคาถานี้ กล่าวว่า ทิวา ตปติ อาทิจฺโจ พระอาทิตย์สว่างใน
กลางวัน ดังนี้แล้ว ประคองอัญชลีแก่พระอาทิตย์ที่ตกไปอยู่ กล่าวว่า
รตฺติมาภาติ จนฺทิมา พระจันทร์ที่สว่างในกลางคืน ดังนี้แล้วประคอง
อัญชลีแก่พระจันทร์ที่กำลังขึ้น กล่าวว่า สนฺนทฺโธ ขตฺติโย ตปติ
กษัตริย์ทรงสวมเกราะย่อมงามสง่า ดังนี้แล้วประคองอัญชลีแก่พระราชา
กล่าวว่า ฌายี ตปติ พฺราหฺมโณ พราหมณ์ผู้เพ่งฌานย่อมรุ่งเรือง
ดังนี้แล้วประคองอัญชลีแก่ภิกษุสงฆ์ กล่าวว่า พุทฺโธ ตปติ เตชสา
พระพุทธเจ้าย่อมรุ่งเรืองด้วยเดช ดังนี้แล้วประคองอัญชลีแก่มหาเจดีย์.
ลำดับนั้น พระราชาตรัสกะท่านผู้เป็นอาจารย์ว่า ท่านอย่าลดมือลง แล้ว
ทรงมอบทรัพย์พันหนึ่งไว้ในมือที่ยกขึ้นนั่นแล.
จบอรรถกถากัปปินสูตรที่ 11

12. สหายสูตร

ว่าด้วยเรื่องภิกษุเป็นเพื่อนกัน 2 รูป

[725] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้:-
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อาราม
ของอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี. ครั้งนั้นแล ภิกษุผู้เป็นเพื่อนกัน
2 รูป ซึ่งเป็นสัทธิวิหาริกของท่านพระมหากัปปินะ เข้าไปเฝ้าพระผู้มี-
พระภาคเจ้าถึงที่ประทับ.

[726] พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทอดพระเนตรเห็นเธอทั้งสองมา
อยู่แต่ไกล จึงตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายมาตรัสถามว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย
พวกเธอเห็นภิกษุสหาย 2 รูป ผู้เป็นสัทธิวิหาริกของมหากัปปินะกำลังมา
อยู่นั่นหรือไม่.
ภิกษุทั้งหลายกราบทูลว่า เห็น พระเจ้าข้า.
พ. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ 2 รูปนั้นแล มีฤทธิ์มาก มี
อานุภาพมาก แต่ไม่ได้สมาบัติที่เธอไม่เคยเข้าง่ายนัก เธอทั้งสองกระทำ
ให้แจ้งซึ่งที่สุดแห่งพรหมจรรย์ยันยอดเยี่ยม ซึ่งกุลบุตรทั้งหลายออกบวช
เป็นบรรพชิตโดยชอบต้องการนั้น ด้วยปัญญาอันยิ่งด้วยตนเองในปัจจุบัน
เข้าถึงอยู่.
[727] พระผู้มีพระภาคเจ้าผู้สุคตศาสดา ครั้นได้ตรัสไวยา-
กรณภาษิตนี้แล้ว จึงได้ตรัสคาถาประพันธ์ต่อไปว่า
ภิกษุเหล่านี้เป็นสหายกัน เป็นผู้มีความรู้คู่เคียงกัน
มาตลอดกาลนาน สัทธรรมของเธอเหล่านั้นย่อม
เทียบเคียงได้ในธรรมที่พระพุทธเจ้าประกาศแล้ว
เธออันกัปปินะแนะนำดีแล้วในธรรมที่พระอริยเจ้า
ประกาศแล้ว เธอทั้งสองชำนะมารพร้อมทั้งพาหนะ
ได้แล้ว ย่อมทรงไว้ ซึ่งอัตภาพมีในที่สุด ดังนี้.

จบสหายสูตรที่ 12
จบภิกขุสังยุตที่ 9

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. โกลิตสูตร 2. อุปติสสสูตร 3. ฆฏสูตร
4. นวสูตร 5. สุชาตสูตร 6. ภัททิยสูตร
7. วิสาขสูตร 8. นันทสูตร 9. ติสสสูตร
10. เถรนามสูตร 11. กัปปินสูตร 12. สหายสูตร

รวมสังยุตที่มีในนิทานวรรค

1. อภิสมยสังยุต 2. ธาตุสังยุต 3. อนมตัคคสังยุต
4. กัสสปสังยุต 5. ลาภสักการสังยุต 6. ราหุลสังยุต
7. ลักขณสังยุต 8. โอปัมมสังยุต 9. ภิกขุสังยุต
จบสังยุตตนิกาย นิทานวรรค

อรรถกถาสหายสูตรที่ 12

ในสหายกสูตรที่ 12 มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า จิรรตฺตํ สเมนิกา ได้แก่ เป็นผู้มีลัทธิตั้งอยู่เสมอกัน คู่
เคียงกันแม้ตลอดกาลนาน. ได้ยินว่า บรรพชิตเหล่านั้นได้เที่ยวไปร่วมกัน
ตลอดห้าร้อยชาติ. บทว่า สเมติ เนสํ สทฺธมฺโม ความว่า บัดนี้
ศาสนธรรมนี้ของบรรพชิตเหล่านั้น เทียบเท่ากันเสมอกัน. บทว่า ธมฺเม
พุทฺธปฺปเวทิเต ความว่า ในธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศแล้ว
อธิบายว่า ศาสนธรรมย่อมงามด้วยธรรมนั้น. บทว่า สุวินีตา กปฺปิเนน